Przywołanie awaryjne - gwizdek wysokotonowy

​Czym jest przywołanie awaryjne - zobacz film

Przywołanie awaryjne stosujemy wtedy, gdy zwykła komenda „do mnie” zawodzi w trudnych sytuacjach, np. pies odbiegł bardzo daleko lub przestraszył się jakiegoś dźwięku albo biegnie nieoczekiwanie w stronę jakiegoś potencjalnego niebezpieczeństwa, np. wybiega na jezdnię witając znajomą osobę czy goniąc kota. Przywołanie awaryjne jest także ostatnią szansą, na nauczenie psa wracania na komendę, gdy wszystkie wcześniejsze próby nauczenia przywołania na różne polecenia np. „do mnie“, „wróć“, „chodź tu“ zostały podjęte i „spalone“ lub w przypadku, gdy zwykłe przywołanie działa w 99%, a nie działa np. gdy pies puszcza się w pogoń za zwierzyną. Reakcja psa na przywołanie awaryjne powinna być odruchowa: gdy pies usłyszy sygnał gwizdka, bez zastanowienia wraca do właściciela. Nie możemy więc pozwolić sobie na zaprzepaszczenie tej nauki, postępujmy więc konsekwentnie, metodycznie, nieśpiesznie i rzetelnie.

​Dobrze wyuczone przywołanie awaryjne ma kilka cech charakterystycznych: po zagwizdaniu, pies wraca do nas zawsze i wszędzie
a) jak najkrótszą drogąb) jak najszybciej
c) jak najbliżej
Czy nie tego właśnie oczekujesz? A więc do dzieła!

Photo by Joe Caione on Unsplash

Instrukcja nauki przywołania awaryjnego w 10 etapach:
Pies doskonale rozróżnia i słyszy dźwięk gwizdka wysokotonowego, ledwie zauważalny dla człowieka. Jednak nie łudźmy się, że pies wróci na sam dźwięk gwizdka, który nic dla niego nie oznacza – wróci na skutek skojarzenia związanego z tym dźwiękiem. Aby przywołanie awaryjne działało niezawodnie musimy utrwalić skojarzenie dźwięku gwizdka z nagrodą, jaką pies dostaje zawsze po tym sygnale (najlepiej smakołyk, a jeszcze lepiej by był on wyjątkowo atrakcyjny dla psa i zarezerwowany wyłącznie dla nauki z użyciem gwizdka). Pamiętaj, że pod słowem „nagroda“ nie kryje się beznamiętne podanie przysmaku, ale okazanie prawdziwej radości z Twojej strony, nierzadko połączonej z zabawą! Pies tym chętniej wróci do Ciebie. Nauka przywołania musi być przeprowadzona konsekwentnie (gwizd/smakołyk), seriami powtórzeń (ćwiczymy ok. 4-5 minut) w różnych warunkach i według następujących etapów:

Nauka w domu:
Etap I – wprowadzenie gwizdka (warunkowanie klasyczne gwizdka)
Uczenie przywołania awaryjnego zacznij w domu, w znanym, spokojnym otoczeniu. Weź do ręki wiele smacznych smakołyków, unieś rękę na wysokość klatki piersiowej, stań na wprost psa i zagwiżdż (pojedynczy krótki gwizd), a następnie szybkim ruchem opuść rękę i podaj psu smakołyk. Niezmienną regułą jest to, że po każdym zagwizdaniu, podajesz smakołyk. Wydaj w ten sposób około kilkunastu do kilkudziesięciu smakołyków. Na tym etapie, po zagwizdaniu, pies nie musi zachowywać się w określony sposób, zwróć jednak uwagę na to, by jego motywacja do zjadania smakołyków była duża. Po kilku powtórzeniach dobrze byłoby, gdyby po usłyszeniu gwizdka, każdorazowo pies spojrzał na Ciebie. Na ten etap wystarczą 1-2 dni.

Etap II – wprowadzenie podążania (warunkowanie instrumentalne gwizdka)
Weź do ręki wiele smakołyków, unieś rękę na wysokość klatki piersiowej, stań na wprost psa i w momencie kiedy gwiżdżesz, cofnij się o 1-3 kroki do tyłu, a następnie szybkim ruchem opuść rękę i podaj psu smakołyk. Początkowo może się zdarzyć, że pies podchodzi dopiero, gdy obniżysz rękę ze smakołykiem, lecz od drugiej czy trzeciej sesji treningowej dąż do tego, by pies podszedł do Ciebie gdy Twoja ręka ze smakołykiem jest jeszcze u góry, a Twoją rolą jest szybkie nagrodzenie psa. Wydaj w ten sposób około kilkunastu smakołyków, w seriach 2-3 razy dziennie, przez około 5 dni.

Etap III – przywołanie z atrakcyjnego pomieszczenia, bez rozproszeń
Niepostrzeżenie dla psa zaopatrz się w gwizdek i smakołyki/miskę pełną karmy. Udaj się do kuchni lub miejsca, gdzie karmisz psa i wyczekaj moment, gdy pies oddali się do innego pomieszczenia. Na tym etapie zadbaj o to, by nikogo innego nie było w domu, oraz zwróć uwagę na to, by pies będąc w innym pomieszczeniu nie robił nic bardzo atrakcyjnego (np. nie zaczął jeść gryzaka czy nie zasnął „kamiennym snem“), zależy bowiem na zwiększeniu prawdopodobieństwa przybiegnięcia psa do Ciebie, gdy tylko usłyszy gwizd, a Twoją rolą jest sowite nagrodzenie psa smakołykami lub podaniem miski. Przećwicz ten etap 2-3 razy dziennie, przez około 3 dni.

Etap IV – przywołanie z atrakcyjnego pomieszczenia, w rozproszeniach
Niepostrzeżenie dla psa zaopatrz się w gwizdek i smakołyki/miskę pełną karmy. Przejdź do kuchni lub miejsca, gdzie karmisz psa i wyczekaj moment, gdy pies oddali się do innego pomieszczenia. Pies może położyć się w legowisku, być głaskanym przez innego domownika lub bawić się z nim, albo szaleć samodzielnie z zabawką. Przemyśl jaki czynnik rozpraszający zastosujesz, by po zagwizdaniu, pies czym prędzej wrócił do Ciebie i dostał w nagrodę pyszne smakołyki lub miskę z jedzeniem. Przećwicz ten etap 2-3 razy dziennie, przez około 4 dni.

Etap V - przywołanie z neutralnego pomieszczenia, w rozproszeniach
Niepostrzeżenie dla psa zabierz ze sobą gwizdek i smakołyki. Udaj się do neutralnego pomieszczenia i czekaj by pies oddalił się do ulubionego miejsca np. gdzie śpi, je czy bawi się z dziećmi. Pies może położyć się w legowisku, bawić się, ogryzać coś mało atrakcyjnego (np. suchą kromkę chleba), wąchać smakołyk z ręki innej osoby. Inwencja należy do Ciebie, przemyśl jaki czynnik rozpraszający zastosujesz, by psu udało sięwrócić po zgwizdaniu. Stopniowo możesz utrudniać zadanie, stosując co raz to bardziej atrakcyjne pokusy. W ten sposób dowiesz się, porzucenie jakiej atrakcji jest dla Twojego psa najtrudniejsze. Zawsze jednak pamiętaj o tym, by po zagwizdaniu pies przybiegł niezwłocznie do Ciebie i odebrał wyjątkową nagrodę. Przećwicz ten etap 2-3 razy dziennie, przez około 5 dni – etap uznaj za zakończony, gdy pies odwołuje się od każdej atrakcji. Możesz zacząć pracę na zewnątrz domu.

Nauka na spacerze:
Etap VI – przywołanie pod kontrolą bez rozproszeń z użyciem linki/długiej smyczy
Wyjdź na spacer wyposażony w gwizdek, smaczne smakołyki i linkę treningową (ewentualnie długą smycz - uwaga: nie może to być smycz automatyczna typu fleksi). W spokojnym miejscu, pod koniec spaceru, pozwól psu na oddalenie się na lince/smyczy do momentu, kiedy linka nadal pozostaje luźna (uwaga: pies nie może „dojść do końca“ czyli linka nie może się napiąć, służy ona jedynie do asekuracji psa). Zagwiżdż i nagródź psa za podejście do Ciebie. Powtórz ćwiczenie kilkakrotnie podczas każdego spaceru (z czasem na każdym jego etapie, nie tylko końcowym), przez okres kilku dni (tutaj sam musisz być przekonany o niezawodności przywołania, aby przejść do kolejnego etapu).

Etap VII – przywołanie pod kontrolą w rozproszeniach z użyciem linki
Wyjdź na spacer mając gwizdek, smaczne smakołyki i linkę treningową. Pozwól psu na oddalenie się na luźnej lince i zajęcie się czymś atrakcyjnym np. węszeniem, jedzeniem trawy, kopaniem dołka itp. Sam ustalasz listę pokus i zaczynasz od najsłabszej! Zagwiżdż i sowicie nagródź powrót psa. Ćwicz tak przez 3-4 dni, na każdym spacerze. Jeśli psu nie udaje się wrócić, nigdy nie dopuszczaj do ponownego zignorowania gwizdka, nie pozostaje Ci nic innego jak powrócić do wcześniejszych etapów nauki. Jeśli jednak każde odwołanie uwieńczone jest sukcesem, czas na etap kluczowy – czyli przywołanie luzem biegającego psa.

Etap VIII – przywołanie luzem biegającego psa bez rozproszeń
Wyjdź na spacer mając przygotowany gwizdek, smaczne smakołyki oraz zabawkę. W spokojnym miejscu, pod koniec spaceru, pozwól psu na swobodny spacer bez smyczy. Jeśli pies się nieco oddali, ale nie jest niczym szczególnie zaaferowany, możesz przykucnąć i zacząć bawić się zabawką (np. ciągnąć węzełek po ziemi) lub udawać, że odkryłeś coś fascynującego w trawie czy kupce liści. Jeśli pies zaczyna biec w Twoim kierunku i jesteś pewny, że na pewno zmierza do Ciebie, zagwiżdż gwizdkiem i gdy pies zamelduje się przy nas nagródź go smakołykiem, a jeśli pupil lubi się bawić, dodatkowo także chwilą zabawy. Możesz równolegle przećwiczyć drugi schemat przywołania polegający na tym, że w momencie, kiedy pies oddali się od Ciebie, zawołaj jego imię w celu zwrócenia uwagi, a następnie wyciągnij zabawkę i zacznij odbiegać w przeciwnym od psa kierunku. Obserwuj psa kątem oka i gdy tylko zacznie on za Tobą podążać, zagwiżdż, a po przybiegnięciu psa do Ciebie, nagródź go. Jeśli pies prawidłowo zareagował wcześniej za każdym razem, pozwól mu oddalić się, a następnie gdy nie jest niczym szczególnie zajęty, użyj gwizdka. Gdy tylko pies do Ciebie przybiegnie nagródź go wyjątkowo dobrym smakołykiem. Na tym etapie bardzo ważne jest, by pies przybiegał do Ciebie niezwłocznie za każdym razem (możesz w tym czasie odbiegać od psa, by gonił jeszcze szybciej i chętniej). Ćwicz w ten sposób przez co najmniej tydzień, pod koniec, w środku i na początku spaceru, do tego momentu, aż będziesz pewien, że pies reaguje na dźwięk gwizdka bezbłędnie.

Etap IX – przywołanie luzem biegającego psa w rozproszeniach
Przypomnij sobie, gdy ćwiczyłeś w domu odwołanie w rozproszeniach (etap V), co było największą, a co najmniejszą trudnością dla Twojego psa. Odwołanie od zabawy, jedzenia, a może innej osoby? Przeanalizuj dodatkowe rzeczy, które pojawią się na spacerze np. inne psy, patyki czy kopanie dziur. Zacznij ćwiczenie od najsłabszej pokusy. Poczekaj aż pies się zainteresuje np. kulką suchej karmy leżącą na ścieżce lub zapatrzy się na innego psa. Wybór czynnika rozpraszającego należy do Ciebie, tylko nie szarżuj na początku. Zagwiżdż (możesz także odchodzić w przeciwnym kierunku), a gdy pies wróci, uciesz się wylewnie i nagródź go. Jeśli pies porzucił dla Ciebie jedzenie, nagródź go czymś przepysznym. Jeśli odwołał się od zabawy, zaproponuj mu jeszcze lepszą z Twojej strony. Stopniowo eksperymentuj z innymi, co raz to silniejszymi pokusami i pamiętaj, aby zawsze psu udało się do Ciebie wrócić ile sił w łapach. Jeśli coś się nie powiodło, przeanalizuj sytuację, dlaczego pies nie wrócił i cofnij się do poprzedniego etapu nauki. Wróć do poprawienia nieudanego wcześniej przywołania, gdy jeszcze raz przepracujesz z psem łatwiejsze elementy.

Etap X – przywołanie awaryjne
Prawdopodobnie wcześniejsza nauka sprawiła, że jesteś bardziej atrakcyjny dla psa, częściej zwraca na Ciebie uwagę, nie oddala się tak daleko i odwołuje się bez problemu. Być może nigdy nie dojdzie do sytuacji, w której musiałbyś użyć gwizdka w sytuacji awaryjnej np. jeśli pies ucieka na oślep. Jeśli tak się jednak stanie, zachowaj zimną krew, zagwiżdż i nagródź psa sowicie gdy wróci. Dla Ciebie największą nagrodą będzie fakt, że możesz polegać na psie w każdej sytuacji, a być może właśnie uratowałeś jego życie.

Powodzenia! Olimpia Kłosińska
behawiorysta zwierząt towarzyszących, instruktor szkolenia psów

---

Dziękuję Ci za przeczytanie tego artykułu - spędziłam mnóstwo czasu, tworząc go dla Ciebie. Tym bardziej będzie mi miło, jeśli pozostawisz po sobie znak! Bez informacji od Ciebie, ten blog nie jest kompletny. Bądźmy zatem w kontakcie!

• Nie zapomnij o pozostawieniu komentarza - Twoje wnioski, przemyślenia i uwagi są dla mnie na wagę złota. Czytam je wszystkie i na ich podstawie tworzę kolejne artykuły.
• Podziel się linkiem do tego artykułu - jeśli to, co napisałam jest dla Ciebie pomocne, interesujące lub poruszające, daj znać o nim znajomych i prześlij go dalej.
• Dołącz do mnie na facebooku - oprócz wszelkich aktualnych informacji, znajdziesz tam informacje o moich kursach, wykładach, webinariach, a także linki do ciekawych artykułów z innych stron
• Dołącz do mnie na instagramie - to tam znajdziesz drobiazgi z mojego codziennego życia z psem, moje własne wzloty i upadki w walce o harmonię, a także mnóstwo zdjęć przedstawiających to, jak staram się realizować swoje pasje